Το Κέντρο
Όραμα & Στόχος
Το Κέντρο Παράδοσης και Πολιτισμού «Σκιές και Μάσκες», μια πρωτοβουλία της Κοινωφελούς Επιχείρησης Δήμου Πατρέων – Καρναβάλι Πάτρας (ΚΕΔΗΠ), δημιουργήθηκε με στόχο να δώσει νέα πνοή στην πολιτιστική εκπαίδευση και τη δημιουργική έκφραση στην Πάτρα. Αξιοποιώντας την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της πόλης και το συμβολικό φορτίο του Πατρινού Καρναβαλιού και του Θεάτρου Σκιών, το Κέντρο φιλοδοξεί να λειτουργήσει ως δυναμικός πυρήνας μάθησης, έμπνευσης και πολιτισμικής καινοτομίας.
Η Κοινωφελής Επιχείρηση Δήμου Πατρέων – Καρναβάλι Πάτρας (ΚΕΔΗΠ), αναλαμβάνει με ευθύνη και όραμα να μετατρέψει την πολιτιστική δημιουργία σε μοχλό ανάπτυξης, συμμετοχής και κοινωνικής συνοχής, δημιουργώντας έναν ανοιχτό χώρο όπου συναντιούνται η παράδοση με τη σύγχρονη σκέψη, οι τέχνες με την τεχνολογία, και οι νέες ιδέες με τις συλλογικές μνήμες.
Το όραμά μας
-
Να αναδείξουμε τον πολιτισμό ως πεδίο έκφρασης, διαλόγου και δημιουργικής συνύπαρξης.
-
Να ενθαρρύνουμε τη μεταφορά γνώσης και δεξιοτήτων ανάμεσα σε γενιές δημιουργών και επαγγελματιών.
-
Να συμβάλουμε στη διάχυση της πολιτιστικής παιδείας, προσφέροντας ευκαιρίες εκπαίδευσης και προσωπικής ανάπτυξης σε όλους. Να τοποθετήσουμε την Πάτρα στον χάρτη της πολιτιστικής εκπαίδευσης και καινοτομίας, ως πόλο εξωστρέφειας και έμπνευσης.
Οι στόχοι μας
-
Η παροχή εξειδικευμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων στους τομείς του πολιτισμού, της τέχνης και των δημιουργικών επαγγελμάτων.
-
Η διάσωση και ανανέωση της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, μέσα από βιωματικές δράσεις και σύγχρονα εργαλεία
-
Η στήριξη των επαγγελματιών του πολιτισμού και της δημιουργικής βιομηχανίας μέσα από δράσεις κατάρτισης, δικτύωσης και ενίσχυσης δεξιοτήτων.
-
Η ενίσχυση της πρόσβασης του κοινού στον πολιτισμό και την ενεργή συμμετοχή του σε δράσεις δημιουργίας
Ποιοι Είμαστε
Η Κοινωφελής Δημοτική Επιχείρηση διοικείται από 11μελές Διοικητικό Συμβούλιο, τα μέλη του οποίου ορίζονται με τους αναπληρωτές τους από το Δημοτικό Συμβούλιο.
Από τα μέλη αυτά τουλάχιστον τρεις (3) είναι αιρετοί εκπρόσωποι του Δήμου, ένας (1) εκπρόσωπος των εργαζομένων στην επιχείρηση υποδεικνυόμενος από τη γενική τους συνέλευση και ένας εκπρόσωπος κοινωνικού φορέα της περιοχής. Τα υπόλοιπα μέλη είναι δημότες ή κάτοικοι του Δήμου που έχουν πείρα ή γνώσεις σχετικές με το αντικείμενο της επιχείρησης. Στην περίπτωση των αιρετών μελών τουλάχιστον ένα εξ αυτών προέρχονται από τη μειοψηφία.
Σκοπός της Κοινωφελούς Επιχείρησης του Δήμου Πατρέων – Καρναβάλι Πάτρας είναι:
-
Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση του ετήσιου προγράμματος δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων του Πατρινού Καρναβαλιού.
-
Η λειτουργία του εργαστηρίου καρναβαλικών κατασκευών για την κάλυψη των αναγκών του καρναβαλιού, του Δήμου, των ΝΠΔΔ του, των μη κερδοσκοπικών φορέων της πόλης.
-
Η προβολή της ιδιαίτερης καρναβαλικής τεχνοτροπίας και αισθητικής με την προώθηση ή πώληση έργων και κατασκευών που παράγονται από το καρναβαλικό εργαστήριο.
-
Η εφαρμογή πολιτικών για την περαιτέρω ανάπτυξη, ανάδειξη και προστασία του θεσμού «ΠΑΤΡΙΝΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ».
Στους σκοπούς της Κοινωφελούς Επιχείρησης είναι και:
-
Η διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων όπως συναυλιών, θεατρικών παραστάσεων, εκθέσεων και άλλων δρώμενων σε συνάρτηση με το «ΠΑΤΡΙΝΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ» καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
-
Η ανάπτυξη πολιτιστικών ανταλλαγών σε εθνικό, ευρωπαϊκό ή διεθνές επίπεδο με αντικείμενο το ΠΑΤΡΙΝΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. Η ίδρυση και λειτουργία Καρναβαλικού Πάρκου και Μουσείου.
-
Η οργάνωση επιμορφωτικών, εκπαιδευτικών και άλλων ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων σχετικών με το Καρναβάλι.
-
Η προστασία και διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς του Δήμου που συνδέεται με το «ΠΑΤΡΙΝΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ».
-
Η εφαρμογή πολιτικών και η συμμετοχή σε δράσεις και προγράμματα που στοχεύουν στην περαιτέρω ανάπτυξη του Πατρινού Καρναβαλιού ως πολιτιστικού θεσμού.
-
Η εκπόνηση μελετών και η συμμετοχή σε δράσεις που αφορούν στην εφαρμογή προγραμμάτων εφαρμοσμένης έρευνας και τεχνολογίας για την περαιτέρω ανάπτυξη των κατασκευών του Πατρινού Καρναβαλιού.
-
Η προώθηση και ανάπτυξη του εθελοντικού κινήματος για το «ΠΑΤΡΙΝΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ» με τη δημιουργία τοπικού δικτύου εθελοντικών οργανώσεων και ομάδων εθελοντών.
-
Η επεξεργασία, υποβολή και υλοποίηση προγραμμάτων σχετικών με τον πολιτισμό που συγχρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και/ ή τις εθνικές αρχές, και η ανάληψη ή συμμετοχή κάθε άλλης πρωτοβουλίας ή δράσης που έχει σχέση με το «ΠΑΤΡΙΝΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ».
-
Η επιδίωξη της προσέλευσης επισκεπτών στην πόλη και το καρναβάλι με την εκπόνηση μελετών, ερευνών, συνεργασιών και δράσεων κ.α.
Παλαιά Σφαγεία
Τα Παλαιά Σφαγεία Πατρών αποτελούν ένα σημαντικό δείγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής του 20ού αιώνα και ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα τοπόσημα της πόλης. Κατασκευάστηκαν το 1903 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Γεωργίου Λυκούδη και λειτούργησαν για πολλές δεκαετίες ως δημοτικά σφαγεία, εξυπηρετώντας ζωτικής σημασίας ανάγκες της τοπικής οικονομίας.
Μετά την παύση της λειτουργίας τους, τα κτίρια παρέμειναν ανενεργά και αναξιοποίητα για αρκετό διάστημα, ενώ η φυσική τους φθορά σε συνδυασμό με την απουσία μόνιμων χρήσεων άφησε το αποτύπωμα της εγκατάλειψης.
Ωστόσο, η ιστορική και αρχιτεκτονική τους αξία, καθώς και η στρατηγική τους θέση στην παραλιακή ζώνη, ανέδειξαν την ανάγκη για νέα, σύγχρονη αξιοποίησή τους προς όφελος της πόλης και των πολιτών.
Από το 2014, η Δημοτική Αρχή Πατρέων, με οδηγό τις πολιτιστικές ανάγκες της κοινωνίας και με έμφαση στη δημόσια πρόσβαση και τη συμμετοχή, έθεσε ως προτεραιότητα την αναβίωση και αξιοποίηση των Παλαιών Σφαγείων.
Το 2020, με την ολοκλήρωση του ευρωπαϊκού προγράμματος SPARC (Interreg Ελλάδα–Ιταλία 2014–2020), ξεκίνησε η σταδιακή επαναλειτουργία του χώρου ως πολιτιστικός κόμβος με επίκεντρο το Πατρινό Καρναβάλι και το Θέατρο Σκιών. Τα Σφαγεία πλέον στεγάζουν την Κοινωφελή Επιχείρηση Δήμου Πατρέων – Καρναβάλι Πάτρας (ΚΕΔΗΠ) και φιλοξενούν εκπαιδευτικά εργαστήρια για μαθητές, εκθέσεις, πολιτιστικές εκδηλώσεις, συναυλίες και συνέδρια.
Σήμερα, τα Παλαιά Σφαγεία λειτουργούν ως ζωντανός πολυχώρος πολιτιστικής δημιουργίας και μάθησης, με ανοιχτές δράσεις για όλες τις ηλικίες και σταθερό προσανατολισμό στην ενίσχυση της πολιτιστικής παιδείας και της συμμετοχής των πολιτών.
Το Καρναβαλικό Εργαστήρι του Δήμου Πατρέων αποτελεί έναν μοναδικό χώρο δημιουργίας, φαντασίας και τεχνικής αρτιότητας, με μακρά παράδοση και υψηλή εξειδίκευση στην κατασκευή αρμάτων, μασκών, κοστουμιών και σκηνικών για το Πατρινό Καρναβάλι.
Εδώ, η τέχνη της χειροτεχνίας συναντά τη φαντασία, και η γνώση περνά από γενιά σε γενιά μέσα από πράξη, πείρα και πάθος.
Ο χώρος αναπνέει το πνεύμα του Καρναβαλιού και διατηρεί ζωντανή μια πολύτιμη άυλη κληρονομιά, ανοίγοντας τις πόρτες του σε νέους δημιουργούς, επαγγελματίες, σπουδαστές και κάθε ενδιαφερόμενο. Στο πλαίσιο του Κέντρου «Σκιές και Μάσκες», το Καρναβαλικό Εργαστήρι λειτουργεί ως βασικός άξονας πρακτικής μάθησης και εφαρμογής:
- Φιλοξενεί εκπαιδευτικά εργαστήρια, πρακτικές ασκήσεις και επιδείξεις τεχνικών, αξιοποιώντας την εμπειρία των τεχνιτών και τη δυναμική των υλικών.
- Υποστηρίζει την παραγωγή πρωτότυπου υλικού για τις δράσεις του Κέντρου, διαμορφώνοντας ένα αυθεντικό και εμπνευσμένο περιβάλλον δημιουργίας.
- Διατηρεί και αναδεικνύει τις παραδοσιακές τεχνικές της καρναβαλικής τέχνης, δίνοντας νέα πνοή σε μια τέχνη που συνεχώς εξελίσσεται και ανανεώνεται μέσα από τη σύγχρονη εκπαίδευση και τη συμμετοχή.
Παλαιό Εργοστάσιο Χαρτιού Λαδόπουλου
Το «Παλαιό Εργοστάσιο Χαρτιού Λαδόπουλου» ιδρύθηκε το 1928 από τον Ευάγγελο Γ. Λαδόπουλο, με καταγωγή από τη Σμύρνη. Σε σύντομο χρονικό διάστημα εξελίχθηκε σε μία από τις μεγαλύτερες χαρτοβιομηχανίες των Βαλκανίων, με δυναμικό που έφτασε τους 1.200 εργαζόμενους και δραστηριότητα τόσο στην Πάτρα όσο και στο Αίγιο.
Η επιχείρηση άνθησε έως τη δεκαετία του 1960, ενσωματώνοντας την Χαρτοποιία Αιγίου και υιοθετώντας σύγχρονες παραγωγικές τεχνολογίες. Ωστόσο, μετά από οικονομικές προκλήσεις και ανταγωνιστική ένταση, κήρυξε πτώχευση, με οριστικό λουκέτο το 1991.
Το 1998, το εργοστάσιο αγοράστηκε από τον Δήμο Πατρέων, σε έκταση άνω των 44.500 τ.μ. και οικοπέδου περίπου 58.000 τ.μ., μέσω χρηματοδότησης από το δήμο
Μετά από σχεδόν τρεις δεκαετίες εγκατάλειψης, ο Δήμος σε συνεργασία με την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, αποκαθιστά σταδιακά τον χώρο με:
- Παραχώρηση στην Περιφέρεια (30ετής συμφωνία), για στέγαση διοικητικών υπηρεσιών και τεχνικών φορέων.
- Ενσωμάτωση χρήσεων πολιτισμού, τεχνών και δημόσιων υπηρεσιών.
- Δημιουργία Ενιαίου Πάρκου Αναψυχής στον περιβάλλοντα χώρο, συνδέοντας την περιοχή με το παραλιακό μέτωπο.
- Αρχιτεκτονική στήριξη της βιομηχανικής μνήμης, με σεβασμό στα ιστορικά στοιχεία που διασώζονται, δημιουργώντας έναν χώρο που συνδυάζει παράδοση, νεωτερικότητα και βιωσιμότητα.
Στο πλαίσιο του Κέντρου «Σκιές και Μάσκες», το Παλαιό Εργοστάσιο:
- Λειτουργεί ως δημιουργικό εργαστήριο, φιλοξενώντας εκπαιδευτικές δράσεις, τεχνικά εργαστήρια και δραστηριότητες με θέμα την πολυτεχνική πολιτιστική παραγωγή.
- Αναδεικνύει την βιομηχανική ιστορία του τόπου, συνδυάζοντας το φορτίο μνήμης με σύγχρονη χρήση και εμπλοκή της κοινότητας.